ANU katilu kalina, Anugrah Budaya Kota Bandung dipasrahkeun ka para seniman
jeung lembaga anu dianggap nyongcolang dina kagiatanana. Puguh baé kagiatanna
patali jeung seni budaya Sunda, bisa mawa ngaran Sunda kajauhna. Acara
pamasrahan Anugrah Budaya téh lumangsung dina bulan Désémber 2008
katompérnakeun di Grand Ballroom Savoy Homan, Jl. Asia-Afrika, Bandung. Ieu anugrah
téh minangka pangajén ti pamaréntah ka para seniman ti pamaréntah Kota Bandung.
Anugrah mangrupa piagem jeung duit anu gedéna sapuluh juta rupia.
Réngréngan juri anu milih tokoh jeung lembaga anu pantes dilélér anugrah
budaya téh diwengku ku Us Tiarsa, Wahyu Wibisana, Arthur S. Nalan, Etty RS,
jeung Hawé Setiawan. Tina puluhan nominator, ahirnya déwan juri mutuskeun anu
pantes dilélér anugrah budaya téh nyatana Déty Kurnia, Gugum Gumbira
Tirasonjaya, Hérry Dimyati, Iwan Abdurahman, Rachmat Hidayat, Yus Rusyana,
Bandung Heritage, Pabukon Doddy Tisnaamidjaja, Téater Sunda Kiwari, jeung Studio
Tari Indra. Dina meunteun anu saha-sahana nu pipanteseun dilélér éta anugrah, déwan
juri henteu dipangaruhan ku pihak pemkot, éstuning dibébaskeun milih sacara obyéktif.
Acara pamasrahan Anugrah Budaya Kota Bandung direuah-reuah ku rupaning
pintonan kasenian ti Swara Kania, Studio Tari Indra, Abah Iwan, Samba Sunda,
Iis dahlia, Rita Tila, jeung pintonan tari “Kawung Anten” karya Gugum Gumbira. Sasarina
pamasrahan Anugah Budaya Kota Bandung, langsung diluuhan ku Walikota Bandung.
Tapi dina acara pamasrahan kamari mah, Walikota Bandung henteu ngahadiran éta
acara, kalayan diwakilan ku Ayi Vivananda, wakil Walikota Bandung.
Déty Kurnia
Déty Kurnia, penyanyi Sunda anu geus moal bireuk deui di masarakat Sunda.
Malah, ieu penyanyi kalahiran 22 Agustus 1961 téh dipikalandep ogé ku masarakat
luar nagri. Déty geus ngarilis leuwih ti 100 albeum kasét, kalayan lain baé
payu di tatar Sunda, da puguh urang luar nagri ogé réa nu resepeun. Di Jepang,
contona, album Déty rata-rata bisa payu 15 rébu kasét. Déty ogé kungsi rékaman
di Jepang, tug nepi ka meunang pangajén World Organization Music Art and Dance
dina Festival Musik di Yokohama, Jepang.
Déty neuleuman dunia kasenian téh diaping ku ramana, Iding Martawidjaja.
Iding anu ngaping Déty pikeun nyangkem rupaning alat musik jeung nyanyi. Ku
kituna lagu-lagu anu dihaleuangkeun ku Déty kalintang variatif, ti mimiti Sunda
klasik, pop Sunda, disko Sunda, calung (babarengan jeung Darsu katut Adang
Céngos), tug nepi ka lagu dangdut. Teu anéh lamun lagu naon baé, kaasup lagu
anu teu pati hadé, ana digalindengkeun ku Déty mah ngadadak jadi ngeunaheun
dilenyepanana.
Gugum Gumbira Tirasonjaya
Ieu tokoh anu lahir di Bandung, 4 April 1945 téh dipikawanoh minangka pencipta
tari jaipongan. Kalayan bekel atikan jeung pelatihan dina widang penca silat jeung
tari Sunda, saperti Ibing Keurseus jeung tari topéng, Gugum Gumbira ngawanohkeun
tari Jaipongan dina ahir dasawarsa 1970-an. Di satengahing kontroversi anu kungsi
tumiba mangsa harita, Gugum mampuh ngamasarakatkeun tari Jaipongan tur dipikalandep ku balaréa. Gugum ogé nyiptakeun
koréografl sorangan, saperti "KawungAnten ' "KésérBojong", “OrayWelang", "Réndéng Bojong",
"Toka-toka", "Sonténg", jsté.
Gugum Gumbira ogé narékahan pikeun ngadegkeun studio rékaman sorangan, anu
dipikawanoh "Jugala". Salah sahiji produkna nyaéta kasét rékaman jaipongan.
Tari jaipongan kalintang populér di rupaning kalangan, lain baé di Tatar Sunda,
da puguh kakoncara di daérah-daérah séjén, malah di luar nagri. Nurutkeun hiji
panalungtikan, tari Jaipongan téh jadi salahsahiji di antara opat ikon Indonésia.
Ku jasa-jasana éta, Gugum kungsi dilélér Anugrah Abdi Yasa Seniman Jaipongan ti
Komunitas Seniman Bandung dina taun 2004. Dina taun 2006, Gugum ogé meunang
panglélér ti Menteri Kebudayaan dan Pariwisata di Yogyakarta. Anu leuwih
pikareueuseun, Microsoft, pausahaan
software pangrohakana sadunya, ngasupkeun ngaran Gugum Gumbira kana entri Enchorta Encyclopaedia.
Hérry Dimyati
Hérry Dimyati alias Hérry Dim nyaéta hiji seniman Bandung, anu karya-karyana,
pangpangna mangrupa lukisan (paintling),
dipikawanoh ku masarakat. Herry Dim mindeng milu pameran, saperti di International Exhibition of Asian Artists (Bandung),
Biennale Yogyakarta, Festival IstikIal, Biennale Jakarta, Non-Aligned
Countries Contemporary Art Exhibition, 3
Indonesian Contemporary Artists, Rites
to the Earth, International
Exhibition ofAsion Artists (Kualalumpur), jeung International Exhibition of Asian Artists (Fukuoka).
Dina taun 2008, Hérry mangrupa seniman Indonésia anu munggaran meunang kasempetan
mamérkeun karyana di gedung Perserikatan Bangsa-Bangsa (PBB) di Geneva. Salahsahiji
di antara karya-karyanya dijadikeun koleksi PBB. Hérry ogé aktif dina widang seni
pertunjukan, hususnya téater. Dina taun 2001, contona, Hérry nyiptakeun "gambar
motekar", sajenis seni pertunjukan wayang anu dijieun keur lalajoaneun
barudak, minangka lawang pikeun ngawanohkeun barudak kana seni pertunjukan
wayang. Hérry ogé aktif ngokolakeun galeri, ngamekarkeun kritik seni, tur
rupaning kagiatan séjénna anu patali jeung widang seni budaya. Padumukanana, di
Komplek Perumahan Cibolerang, Bandung, mindeng jadi tempat ngumpul para seniman
jeung cendekiawan pikeun ngabahas pasualan kabudayaan, malah jadi tempat pintonan
karya seni, kalayan rarancangna ayeuna rék dijieun pabukon. Sajabana ti éta, Hérry
ogé aktif ngagabung jeung rupaning pakumpulan anu kagiatanna pikeun kamaslahatan
umum saperti ngajaga lingkungan, nata kota, jsté.
Iwan Abdulrahman
Lengkepna Ir. Ridwan Armansyah Abdulrahman. Tapi sapopoéna kiwari leuwih
dipikawanoh Abah Iwan. Ieu seniman téh lahir di Karangnangka, Sumedang, 3
September 1947. Ngaréngsékeun atikanna di Fakultas Pertanian Unpad (1975), sarta
kungsi nyuprih pangarti tambahan di luar nagri, pangpangna dina widang militér
(1967-1996). Ti leuleutik tug nepi ka ayeuna, Abah Iwan karesepna ulin ka
leuweung.
Abah lwan kungsi ngadegkeun Grup Pencipta Lagu (GPL, 1971) di Bandung, anu ngahijikeun
pencipta lagu jeung musisi ngora kalayan karakter musik anu has. Lagu anu
diciptakeun ku Abah Iwan diantarana “Melati
dari Jaya Giri", turt kalintang populér sanggeus dihaleuangkeun ku Bimbo.
Abah lwan ogé aktip dina rupaning kagiatan, saperti Penasehat Masyarakat Cinta
Citarum, Anggota Ketua PPS Satria Muda Indonesia, Anggota Kehormatan KOPASSUS,
Anggota KADAMAS, jeung Anggota Parachutist Club Indonesia.
Rachmat Hidayat
Sigana moal aya nu bireuk deui ka Rachmat Hidayat. Bintang film kalahiran Bandung,
1 Juli 1933. Padahal saméméhna mah Rachmat téh teu boga cita-cita hayang jadi
bintang film, da puguh hayang jadi tentara. Cita-cita Rachmat kabiruyungan,
nyaéta jadi tentara. Kungsi ngagabung di Batalyon III Siliwangi. Dina taun
1953, Rachmat mancén di CIVIP Intel. Dina mangsa jadi CPM, Rachmat panggih
jeung Usmar, sarta ditawaran maén dina film Toha Bandung Selatan. Nya ti harita
pisan, Rachmat jadi betah di dunya film. Karierna terus naék, hususnya sabada
ngaliwatan dekade taun 70-an. Rachmat kungsi meunang panglélér Piala PM, sarta
sababaraha kali meunang Piala Citra minangka pamaén pinunjul.
Rachmat kungsi maén dina film kalayan témana rupa-rupa. Mampuh merankeun tokoh
antagonis, bajak laut, pahlawan, atawa naon baé anu dipikahayang ku skenario. Malah
maén dina film komédi ogé, Rachmat kaitung suksés. Sanajan Rachmat mindeng
manggih kasempetan pikeun hijrah ka Jakarta, kalayan tangtu baé ngajangjikeun karier
nu leuwih hadé, tapi Rachmat tetep milih matuh di Bandung. Rachmat mindeng méré
bantuan tur rojongan ka para calon bintang anu tingkuniang di kota kalahiranna.
Yus Rusyana
Yus Rusyana dipikawanoh minangka sastrawan Sunda jeung ahli basa jeung sastra
anu salila puluhan taun ngajar di Institut Keguruan dan Ilmu Kependidikan (ayeuna
ngaranna Universitas Pendidikan Indonesia./ UPI). Minangka sarjana, sajabana ti
ngajar di universitas, Yus ogé mindeng ngayakeun panalungtikan dina widang basa
jeung sastra, boh sacara individu pon kitu deui babarengan jeung para sarjana séjénna.
Yus ogé narjamahkeun buku-buku ngeunaan basa jeung sastra Sunda, di antaran
buku klasik Tata Bahasa Sunda (Soendoneesch
Sprackkunst) karangan S. Coolsma, anu di tarjamahkeun tina basa Belanda babarengan
jeung Huséin Widjajakusurnah. Kaasup milu kana tim penerjemah AI-Quran kana basa
Sunda.
Minangka sastrawan, Yus nulis puisi, carpon, jeung naskah drama dina basa
Sunda. Yus milu ngadegkeun Lembaga Bahasa
jeung Sastra Sunda (LBSS) jeung Paguyuban Pangarang Sastra Sunda (ayeuna
ngaranna Paguyuban Panglawungan Sastra Sunda/ PPSS). Kungsi ogé mancén jadi salah
sahiji redaktur majalah Sunda Manglé. Teu anéh upama Yus mangrupa sastrawan
Sunda munggaran anu dilélér Hadiah Sastra Rancagé dina widang karya, dina karyana
mangrupa kumpulan carpon anu judulna Jajatén
Ninggang Papastén. Pon kitu deui, Yus kungsi dilélér Hadiah Sastra Rancagé
dina widang jasa.
Bandung Heritage
Bandung Heritage dipikawanoh minangka salahsahiji lembaga masarakat di Kota
Bandung anu kawilang aktif miara, ngadokuméntasikeun tur nalungtik wanda cagar
budaya di Kota Bandung, mangrupa bangunan-bangunan antik anu ngandung ajén historis.
Ieu lembaga ogé aktif mépélingan pentingna warga Kota Bandung, kaasup Pamaréntah
Daérah Kota Bandung, pikeun miara, ngarawat tur nangtayungan wanda-wanda cagar
budaya. Ngaliwatan rupaning aktivitasna anu salila ieu dimekarkeun, Bandung Heritage gedé jasana
dina miara rujukan kolektif ngeunaan sajarah sosial Kota Bandung. Bandung
Heritage ogé aktif ngadorong Pamaréntah Kota Bandung, ogé kota-kota gedé
séjénna di Indonesia, sangkan nyusun peraturan daerah sorangan anu patali jeung
panangtayungan tur miara kawasan jeung wangunan nu ngandung sajarah.
Pabukon Doddy Tisnaamidjaja
Aya sababaraha perpustakaan anu dikokolakeun ku swasta kalayan bukuna bisa
diinjeum ngaliwatan prosédur anu geus ditangtukeun. Contona
Perpustakaan Prof. Dr. Doddy A. Tisna Amidjaja. Ieu pabukon téh perenahna di
Jalan Mutumanikam 69, Bandung
Ieu pabukon téh
kawilang aktip ngagayakeun rupaning kagiatan. Contona taun 2001-2003 kungsi
gawé bareng jeung CCFI (Coca Cola Foundation Indonesia) dina ngundakeun
SDM pabukon jeung minat baca masarakat. Salian ti mibanda pungsi minangka pusat
informasi jeung dokuméntasi ilmu jeung budaya, ogé mibanda pungsi minangka
pusat pembelajaran masyarakat (Community Learning Centre = CLC).
Satuluyna, bulan
Januari 2003, pabukon Prof. Dr. Doddy ngadegkeun Kelompok Belajar Bahasa:
(Sunda, lndonésia, lnggris, Perancis, Jepang, Mandarin, Arab); Seni: (Ngalukis,
Ngagambar, Piano, Olah Vokal); Katerampilan: (Komputer, Ngaput, Daur Ulang,
dll). Sangkan bisa ngahontal masarakat leuwih lega, utamana masarakat leutik,
saprak taun 2000 ngadegkeun Pabukon Satelit (Mini) anu nginduk ka Pabukon Prof.
Dr. Doddy, kalayan lokasina di 3 Kacamatan Kota Bandung (8 Kelurahan) jeung 1
Kecamatan di Kabupatén Bandung (sakelurahan).
Taun 2003, ieu
pabukon kalibet dina Project Star CCFI dina raraga ngungkulan HIV/AIDS di
kalangan siswa SMU/SMK nu aya di sabudeureun pabukon. Lajeng ngadegkeun Peer
Educator anu diwengku ku siswa-siswa SMU/SMK, gawé bareng jeung PKBI/MCR
(Mitra Citra Remaja Propinsi Jawa Barat). Di ieu pabukon téh disayagikeun
koléksi husus ngeunaan Budaya Sunda (Sundanologi), anu jumlahna 5.307
eksemplar. Iwal ti éta, puguh baé nyampak karya-karya tulis Prof. Dr. Doddy A.
Tisna Amidjaja minangka karya ilmiah, kumpulan pidato, jeung kumpulan ceramah
agama.
Téater Sunda Kiwari
Téater Sunda Kiwari (TSK) diadegkeun ku R Dadi Danusubrata, R
Hidayat Suryalaga, jeung sababaraha urang séjénna dina taun 1975 di Bandung
Dina taun 2008, TSK dilélér sertifikat ti
MURI minangka pangajén kana kagiatan FDBS nu diayakeun 20 poé noron, ti tanggal
11 Februari-1 Maret 2008. Mémang dina taun 2008, patandangna nepi ka 71 grup,
midangkeun naskah drama “Jeblog” karya Nunu Nazaruddin Azhar, “Rorongo” karya
Arma Djunaédi, “Badog” karya Dhipa Galuh Purba, “Randu Jalaprang” karya Tatang
Sumarsono, “Karikatur Nu Gélo” karya Arthur S. Nalan, jeung “Akalna Si Apin”
anu mangrupa saduran bébasa Rosyid É Abby tina naskah “Akal Bulus Scapin” karya
Moliere.
Studio Tari Indra
Studio Tari
Indra (STI) ngadeg sacara mandiri ti taun 1968 kalayan diluluguan ku Indrawati
Lukman, penari anu kakoncara di jamanna. STI milu miara jeung ngamekarkeun tari
Sunda ku cara ngayakeun atikan seni tari Sunda. Puguh baé mintonkeun
karya-karya tarina sacara konsistén, boh di nagri sorangan pon kitu deui diu
luar nagri. Ku kituna, STI milu ngamekarkeun diplomasi ngaliwatan jalur
kasenian jeung kabudayaan. Malah pintonan STI di Istambul, dina taun 2008 STI
dilélér pangajén minangka pintonan pangpunjulna. Saméméhna, STI kungsi dilélér
pangajén anu sarupa di Afrika Selatan.
Dina taun 2008,
STI meunang panglélér ti Menteri Kebudayaan dan Pariwisata minangka kelompok
kasenian anu reumbeuy préstasi di luar nagri. STI ogé mindeng ngabantu Pamaréntah
Kota Bandung dina mapag tamu-tamu ti luar nagriu ku pintonan kasenian. Ku ayana
karya tari STI, puguh baé jasana geus narékahan pikeun ngawewegan citra éstétis
Kota Bandung.***(DGP)
Foto-foto Acara Anugrah Budaya Kota Bandung 2008
Komentar